کم خونی در کودکان

ظاهرا قرار است کم‌خونی بخشی از نگرانی‌های خانواده‌های ایرانی باشد. بخصوص این نگرانی وقتی پررنگ‌تر می‌شود که والدین ببینند کودک دلبندشان هر روز علاقه زیادی به خاک‌بازی، خوردن مهر نماز، قند، برفک یخچال، مواد نشاسته‌ای و گچ از خودش نشان می‌دهد.

اینجاست که پدر و مادرها باید بدانند کودکشان از یک نوع کم خونی شایع به نام کم خونی ناشی از فقر آهن در رنج است. اما این نوع کم خونی چیست و اصلا از کجا شروع می شود؟ در مورد کم خونی کودکان می توان گفت همان طور که علائم سایر بیماری ها ممکن است در سنین مختلف تفاوت داشته باشد، این قضیه در مورد نوع کم خونی هم صدق می کند.

همه چیز از نوزادی شروع می شود

«وقتی نوزادی به دنیا می آید، یک ذخیره آهن کافی برای شش ماه اول زندگی دارد. غیر از آن اگر منابع آهن کافی دریافت نکند، دچار کم خونی ناشی از فقر آهن خواهد شد.»

دکتر حسن ابوالقاسمی، فوق تخصص خون و سرطان کودکان در گفت وگو با جام جم به این عبارات اشاره می کند. در عین حال که به عقیده او آهن موجود در شیر به اندازه ای نیست که بتواند بعد از شش ماهگی کفاف نیاز بدن شیرخوار را بدهد.

علاوه بر این می دانیم که آهن ناشی از شیر مادر بخوبی جذب می شود. یعنی بالای 50 درصد آن جذب بدن نوزاد می شود ولی باز هم مقدار آن کافی نیست. بنابراین کودک از شش ماهگی به بعد نیاز به آهن کمکی به صورت قطره آهن و استفاده از غذاهای حاوی آهن مثل سوپ و امثال آن دارد.

البته ناگفته نماند که به عقیده دکتر ابوالقاسمی، بچه هایی که از شش ماهگی به بعد از قطره آهن استفاده نمی کنند، تا دو یا سه سالگی دچار کم خونی و فقر آهن خواهند شد یا اگر کودکی به دلایلی از شیر مادر محروم است و شیر پاستوریزه استفاده می کند، به دلیل این که این شیر آهنش جذب خوبی ندارد، خیلی زودتر دچار فقر آهن می شود بنابراین باید دقت کنیم این بچه ها آهن کمکی دریافت کنند.

کودکان نارس، گروه های پرخطرتر

اما گروه دیگری از کودکان در معرض خطر، بچه های نارس هستند. این کودکان مثل کودکانی که بموقع به دنیا می آیند، ذخیره آهن کافی ندارند.

برای همین دکتر ابوالقاسمی معتقد است که این کودکان زودتر از کودکان طبیعی نیاز به آهن کمکی دارند و از شش هفتگی باید قطره آهن به آنها داد. بخصوص اگر این نوزاد در بیمارستان مانده باشد تا وزنش به حد قابل ترخیص برسد یا این که دچار عفونت شده باشد، خونگیری های زیادی از او خواهد شد و همین باعث می شود که منابع آهن ناچیزش را از دست بدهد و در مدت کوتاهی بعد از ترخیص دچار کم خونی ناشی از فقر آهن شود. پس این کودکان به محض وزن گیری باید آهن خوراکی بخورند.

خوش اندام های کم خون!

علاوه بر این، شروع نوجوانی نیز آغاز کم خونی است. به گفته فوق تخصص خون و سرطان کودکان، پسرها بعد از بلوغ و دخترها قبل از بلوغ دچار یک رشد ناگهانی می شوند. این رشد سریع باعث می شود چنانچه به رژیم آنها توجه نشود، از منابع غنی آهن محروم شوند، بخصوص نوجوانانی که طالب اندام زیبا و رژیم های مختلف هستند، بیشتر در معرض فقر آهن قرار دارند.

چرا فقر آهن مهم است؟

اما علت اهمیت فقر آهن این است که علاوه بر این که فرد را دچار کم خونی می کند، احتمال دارد روی خلق و خوی کودکان و حافظه آنها تاثیر منفی بگذارد و در آنها اختلالات شناختی ایجاد کند. با وجود این، سوالی که مطرح می شود این است که کم خونی مادر به جنین نیز قابل انتقال است؟

مادران کم خون و کودکان کم خون تر!

ساز و کار خونسازی در جنین معمولا خیلی زود شروع می شود و جنین یک گردش خون مستقل از مادر دارد اما به عقیده دکتر ابوالقاسمی در کم خونی های خفیف مادر، جنین معمولا دچار مشکل نمی شود و از منابع مادر استفاده می کند ولی اگر کم خونی در مادر شدید باشد، تاثیر خود را به شکل کم خونی شدید روی جنین خواهد گذاشت.

علاوه بر این گاهی اوقات خونریزی جنین به مادر اتفاق می افتد، یعنی بخشی از خون جنین هنگام کنده شدن جفت، دفع شود و هنگامی که نوزاد به دنیا می آید، عملا بخشی از خونش را از دست داده که آهن نیز همراه آن است.

تالاسمی مینور، بعد از فقر آهن

یکی از انواع دیگر شایع کم خونی در کودکان، کم خونی های ارثی (تالاسمی) است. بخصوص که کشور ما در کمربند تالاسمی دنیا قرار دارد و انواع و اقسام اختلالات هموگلوبین که در حقیقت ماده اصلی خون است، در آن دیده شده است.

به گفته دکتر ابوالقاسمی، شیوع ژن معیوب تالاسمی که خونسازی را مختل می کند، تا حد 15 درصد هم می رسد. البته این کم خونی های خفیف با روند عادی زندگی منافاتی ندارد ولی همیشه کودکان مبتلا از رنگ پریدگی و کم خونی مزمن رنج می برند.

کم خونی با نقاب بیماری های دیگر

این دو نوع کم خونی تالاسمی مینور و فقر آهن شایع ترین کم خونی ها در بین کودکان است. از این دو نوع که بگذریم، کم خونی می تواند به عنوان یک علامت از بسیاری از بیماری ها در کودکان بروز کند.

فوق تخصص خون و سرطان کودکان در این باره می گوید: کودکی که عفونت مزمن دارد، ممکن است دچار کم خونی باشد.

این قضیه در مورد کودکی که از بیماری خونی رنج می برد، هم صدق می کند. بسیاری از بیماری های اعضای دیگر بدن هم وقتی مزمن می شود، به شکل کم خونی خود را نشان خواهد داد.

کم خونی هم به ارث می رسد

اما گونه های دیگری از کم خونی ها هم ارثی است و از والدین به ارث می رسد. به اینها کم خونی های همولیتیک یا کم خونی ناشی از همولیز می گویند.

دکتر ابوالقاسمی می گوید: همولیز یعنی خون به دلایلی لیز شده و از بین می رود. سیر این بیماری از یک کم خونی خفیف گرفته تا کم خونی های شدیدی که کودک نیاز به تزریق خون داشته باشد، متفاوت است. همین آنمی های همولیتیک می تواند به شکل حاد یا مزمن باشد.

شکل حاد آن به صورت بیماری فاویسم خود را نشان می دهد. در شکل مزمن بیماری خون بیمار لیز می شود که باید بناچار از داروهای سرکوب کننده ایمنی برای آنها استفاده کرد.

برخی اوقات بیماری های خطرناکی مثل سرطان خون هم هست که به شکل کم خونی بروز می کند البته علائم دیگری هم مثل کمبود پلاکت که کودکان دچار کبودی می شوند یا تب، دردهای استخوانی، کاهش وزن، بی اشتهایی و بزرگی غدد لنفاوی طحال و کبد به همراه کم خونی وجود دارد. که تمام اینها با آزمایش های خون قابل اثبات است.

کم خونی علاج دارد

به طور کلی هر نوع کم خونی در کودکان را نباید به صورت یک بیماری خطرناک جلوه دهیم، چون به گفته دکتر ابوالقاسمی بسیاری از کم خونی ها یا مهم نیست یا قابل علاج است و فقط درصد کمی از آنها احتیاج به درمان اساسی دارد.

آشنایی با بیش فعالی کودکان و درمان آن

اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) بیماری مزمنی است که میلیون ها کودک به آن مبتلا هستند و بعضی از اوقات در بزرگسالی هم ادامه دارد. بیماری بیش فعالی شامل ترکیبی از مشکلات از قبیل مشکل در حفظ توجه، فعالیت زیاد و رفتارهای ناگهانی است. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند ممکن است دچار ناراحتی هایی از جمله عزت نفس پایین، مشکل در ارتباط برقرار کردن و عملکرد ضعیف در مدرسه بشوند.

هرچند راهی برای درمان بیش فعالی وجود ندارد، اما می توان با داروها و مشاوره شدت آن را کم کرد. تشخیص و درمان به موقع بیش فعالی تاثیر زیادی بر نتیجه حاصل شده دارد.

نشانه های بیماری بیش فعالی

کودکانی که دچار (ADHD) هستند نشانه هایی از خود بروز می دهند که شامل موارد زیر است:

• پرحرفی
• مشکل در توجه کردن
• خیال بافی پی در پی
• مشکل در دنبال کردن دستورالعمل ها و تظاهر به گوش نکردن
• مشکلات پی در پی در انجام وظایف و فعالیت ها
• فراموشکار هستند و مواد مورد نیاز خود از جمله کتابها ، مدادها و اسباب بازی هایشان را گم می کنند
• مشکل در اتمام درس و مشق مدرسه، کارهای عادی و سایر وظایف
• راحت گیج و پریشان می شوند
• بی قراری و بخود پیچیدن
• مشکل در نشستن و ثابت ماندن
• برهم زدن صحبت و بازی دیگران
• مشکل در انتظار برای رسیدن نوبتشان

بیشفعالی در پسران بیشتر از دختران رخ می دهد و علایم بیش فعالی در بین دو جنس نیز ممکن است متفاوت باشد. در پسران این علائم بیشتر به صورت تحرک و فعالیت زیاد و در دختران بشکل بی توجهی خود را نشان بدهد.

چه چیزهایی بیش فعالی نیست

توجه داشته باشید که تمام علایمی که در بالا ذکر شد اگردر دوره های کوتاه  و یا غیر پی در پی رخ دهد طبیعی بوده و علامت بیش فعالی نمی باشند. همچنین کودکان در بعضی از موقعیت ها و بیماری های زیر علایمی همچون بیش فعالی از خود نشان می دهند:

• تغییرات ناگهانی زندگی مانند طلاق، مرگ اعضای خانواده و یا تغییر منزل
• تشنج های کشف نشده
• اضطراب
• افسردگی
• بیماریهایی که برروی مغز تاثیر می گذارند

دلایل بیش فعالی

هرچند دلیل قطعی بیش فعالی هنوز ناشناخته است اما بعضی از عوامل موثر عبارتند از:

• افرادیکه والدین یا برادران و خاهرانشان دچار بیش فعالی یا بیماری ها روانی دیگر هستند(رابطه خونی)
• آلودگی های محیطی، مانند سرب که در همه جا یافت می شود
• مادران معتاد، الکلی و یا سیگاری
• مسمومیت جنین در دوران بارداری
• نوزادهای نارس و زودرس

عوارض و خطرات بیش فعالی

بیش فعالی می تواند زندگی را برای کودکان سخت کند، کودکانی که بیش فعالی دارند:

• معمولا در مدرسه و کلاس با دیگر کودکان مشاجره و درگیری دارند.
• صدمات و اتفاقات دیگری نسبت به سایر کودکان برای آنها پیش می آید.
• عزت نفس پایینی دارند.
• مشکل با تعامل و برقراری ارتباط با همسالان و بزرگسالان.
• ریسک معتاد و یا الکلی شدن و یا سایر رفتارهای بزهکارانه در آنها بیشتر است.

هرچند بیش فعالی باعث ابتلا به بیماریهای دیگر نمی شوند، اما کودکان بیش فعال بیشتر از سایر کودکان در خطر ابتلاء به مشکلات زیر هستند:

• ناتوانی در یادگیری
• اضطراب
• افسردگی
• اختلال دو قطبی
• سندرم تورت (تیک های عصبی و لکنت زبان)
• دزدی، دعوا خراب کردن اموال دیگران(Conduct disorder)
• مخالت و گستاخی با بزرگترها (Oppositional defiant disorder)

درمان بیش فعالی

برای درمان بیش فعالی می بایست از برنامه ها و راهکارهای متنوعی استفاده کرد و درمان این بیماری فقط با دارو موثر و مفید نیست، در ادامه به بیان راهها و آموزشهایی که والدین با یادگیری آن می توانند به درمان کودک بپردازند، اشاره می کنیم و شما برای پیدا کردن درمان دارویی مناسب می بایست حتما به پزشک مراجعه کنید. بیاد داشته باشید درمان کودک چه از نوع دارویی و چه از نوع رفتاری می بایست با مشورت با پزشک صورت پذیرد.

از آنجایی که بیش فعالی بیماری پیچیده ای هست و افرادیکه به این بیماری دچار می شوند، مانند هم نیستند پس ارائه راهکاری موثر برای همه کودکان سخت است. اما بعضی از راهکارها و نکته های زیر می تواند به ایجاد فضایی مناسب برای درمان کودک موثر باشد.

• به کودکتان محبت و مهربانی کنید،‌ کودکان به اینکه به آنها توجه و محبت  شود و انها را تحسین کنند، نیاز دارند. این ابراز محبت می تواند هم به شکل بیان زبانی و هم به شکل لبخند، بغل کردن و نوازش محبت آمیز باشد.
•  در روز وقتی را برای آشنایی و صحبت با کودکتان بگذارید. سعی کنید این مدت فقط شما پیش او باشید و کودکان دیگر یا افراد دیگر مزاحم شما نشوند. در این مدت سعی به درک و تمرکز برروی نقاط مثبت کودکتان کنید.
• راههای برای افزایش عزت نفس کودکتان بیابید. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند، معمولا در کارهای هنری و رزمی بهتر عمل می کنند. سعی کنید آنها را در کلاسهایی که دوست دارند ثبت نام کنید. توجه داشته باشید که بیشتر از حد توان فرزندتان از او انتظار نداشته باشید.
• برای  وی محیطی مربوط و مختص خودش بسازید و آنجارا به شکلی خاص و قابل تشخیص برای کودک سازماندهی کنید.
• موقع حرف زدن با فرزندتان آرام و شمرده صحبت کنید و هنگام صحبت با وی ارتباط چشمی برقرار نمایید. 
• برنامه منظمی برای خواب، استراحت و غذا خوردن کودکان تنظیم کنید. کودکانی که دچار بیش فعالی هستند، به سختی می توانند خود را با تغییرات تطبیق دهند. اگر مجبورید تغییری ناگهانی در زندگی بدهید، حتما از قبل کودکتان را برای آن آماده کنید و درباره‌ ای تغییر از قبل به او اطلاع دهید.
• از استراحت کافی کودکانتان مطمئن شوید، خستگی علائم بیش فعالی را بدتر می کند.
• از موقعیت های ناراحت کننده برای کودکتان تا آنجا که می توانید دوری کنید. نشستن در سخنرانی های طولانی و یا خرید در فروشگاههای بزرگ و گیج کننده برای کودک، بعضی از انواع این موقعیت هاست.
• از تنبیه ها و دعواهای آرام، کوتاه و تاثیر گذار استفاده کنید. مانند قهری کوتاه مدت(البته اینقدر که کودک متوجه کارش بشود).
• صبور باشید. زمانیکه با کودکتان برخورد می کنید، حتی زمانیکه وی خارج از کنترل است، صبور باشید. صبر و آرامش شما می تواند به کودکتان هم در آرام شدن کمک کند.
• در درمان کودک واقع بین باشید و انتظار درمان یک شبه را نداشته باشید. برای درمان کودکتان برنامه طولانی مدت بریزید.
• به خودتان استراحت بدهید، اگر شما خسته و تحت فشار باشید، تاثیر کمتری در درمان کودک دارید.

کودکان دچار بیش فعالی در مدرسه

• از مسئولین مدرسه در مورد برنامه هایی که آنها برای کمک به کودکان بیش فعال دارند، سوال کنید. این برنامه ها شامل، سنجش کودک، تنظیم برنامه درسی برای کودک دچار بیش فعالی، تغییر در ظاهر کلاس، تکنیک ها آموزشی مناسب کودکان بیش فعال و همکاری بین والدین و معلمان می شود.
• با معلمان کودکتان صحبت کنید و از کارهایی که آنها برای کمک به کودکتان در کلاس انجام می دهند، حمایت نمایید. مطمئن شوید که معلم کودکتان را از نزدیک بررسی می کند و منعطف و صبور است.
• داشتن رایانه در کلاس هم می تواند به کودک کمک کند، چراکه کودکانی بیش فعال ممکن است در نوشتن با دست مشکل داشته باشند.

داروهای درمان بیش فعالی

قبلا توضیح دادیم که تجویز دارو باید زیر نظر پزشک باشد و نام این داروها را فقط برای اطلاعات عمومی شما بیان می کنیم، این داروها به دوسته محرک و غیر محرک تقسیم می شود.

داروهای محرک:

• آدرال و آدرال ایکس آر
• کنسترا
• دکسدرین (Dexedrine)
• فوکالی و فوکالین ایکس آر (Focalin )
• Metadate CD and Metadate ER
• متیلین و متیلین ای آر
• ریتالین، ریتالین اس آر و ریتالین ال ای
• ویوانسه
• کوییلیوانت ایکس آر

داروهای غیرمحرک:

• استراترا
• اینتونیو
• کاپ وای

توجه داشته باشید که این قسمت فقط برای اطلاعات عمومی بوده و استفاده این داروها بدون تجویز پزشک خطرناک است.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

بیماری اوتیسم چیست؟ دلایل و علایم بیماری اوتیسم در کودکان

بیماری اوتیسم (درخودماندگی یا Autism) یکی از بیماری های جدی گروه بیماری های رشدی اختلالات طیف اوتیسم بوده که در اوایل دوره کودکی (معمولا قبل از 3 سالگی) ظاهر می شود. هرچند علایم و شدت آن در افراد مختلف، متفاوت است، اما همه انواع اوتیسم برتوانایی برقراری ارتباط با دیگران توسط کودک، تاثیر می گذارد.

بنظر می رسد که تعداد کودکان مبتلا به اوتیسم درحال رشد است. هرچند درمان و شفای کاملی برای درمان اوتیسم وجود ندارد، اما درمان جدی و بموقع اوتیسم تغییرات بزرگی در زندگی کودکان مبتلا به بیماری ایجاد می‌کند.

علایم ابتلا به اوتیسم

علایم و نشانه های اوتیسم بیشتر اوقات قبل از سن 3 سالگی شروع به ظهور می کنند. در اوایل والدین کودک مبتلا به اوتیسم متوجه می‌شوند که کودکشان شروع به صحبت کردن نکرده و مانند سایر کودکان هم سنش رفتار نمی کند. اما اینکه کودک مانند سایر کودکان و در سن آنها شروع به صحبت کرده و بعد مهارت های کلامی خود را از دست دهد، نیز ممکن می باشد. علایم اوتیسم شامل:

• تاخیر در یاد گیری صحبت کردن و یا اصلا صحبت نکردن. 
• کودک ممکن است ناشنوا بنظر برسد حتی اگر آزمایش شنوایی سنجی را طی کرده و نتایج آزمایش شان نرمال باشد.
• انواع رفتارها، علایق و بازی های تکراری. برای مثال تاب خوردن مداوم، علاقه غیرطبیعی به بعضی از اشیاء و ناراحت شدن در صرت تغییر برنامه روتین زندگی.
• ناتوانی در گفتن اسم، برقراری ارتباط چشمی، اجتناب از نوازش شدن و بقل شدن و یا کمک نخواستن.
• ناتوانی از شروع مکالمه و صحبت با دیگران و یا عدم توانایی در حفظ مکالمات.
• حساس بودن به نور، صدا و یا لمس شدن و در عین حال بی توجه به درد.
• عادات غذایی عجیب، همچون خوردن تعداد کمی از انواع غذا و یا خوردن مواد غیرخوراکی همچون گچ یا خاک.
• رفتار خودزنی مثلا کوبیدن سر به زمین یا دیوار و یا با دست ها.

کودکان مبتلا به اوتیسم در رفتار با دیگران مشکل داشته باشند. زمانیکه این کودکان بزرگتر می شوند بعضی از آنها ممکن است بیشتر علاقه ارتباط با دیگران داشته و کم تر دچار پریشانی شوند. بعضی دیگر تقریبا سبک زندگی نزدیک به سبک زندگی سالم و عادی دارند. با اینحال سایر این کودکان بازهم در مهارت های زبانی و اجتماعی دچار مشکل بوده و دوران نوجوانی و بلوغشان بیماری آنها را شدید تر کند.

اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم در یادگیری علم و مهارت کند بوده و بعضی از آنها نشانه هایی از هوش پایین را نشان می دهند. سایر کودکان مبتلا به اوتیسم در یادگیری مشکلی نداشته اما در ارتباط اجتماعی، کلامی و زندگی طبیعی مشکل داشته باشند. تعدا کمی از کودکان مبتلا به اوتیسم بصورت بلقه توانایی های بالایی داشته و مهارت های مثال زدنی در بعضی از مهارت های خاص همچون هنر، موسیقی و یا ریاضی از خود نشان می دهند.

دلایل ابتلا به اوتیسم

بنظر می‌رسد که اوتیسم نوعی بیماری ژنتیکی و ارثی می‌باشد. دانشمندان در تلاش اند تا ژنی که باعث ابتلای افراد به این بیماری می‌شود را پیدا نمایند. همچنین محققان هم‌اکنون برروی عوامل محیطی همچون عفونت های ویروسی، عوارض و مشکلات حین بارداری و آلوده کننده گان هوا درحال تحقیق هستند، تا بدانند این مشکلات باعث ابتلای کودکان به بیماری اوتیسم می‌شود یا نه.

تحقیقات زیادی برروی رابطه بین اوتیسم و واکسن ها بخصوص واکسن سرخک، اوریون، سرخجه (MMR) انجام شده ولی نتوانسته‌اند رابطه‌ای بین استفاده از این واکسن و ابتلا به اوتیسم پیدا نمایند. اجتناب از این واکسن ها کودک را در خطر ابتلا به بیماری های خطرناکی همچون سیاه سرفه و یا سرخک و سخچه قرار می دهد.

عواملی که خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش می دهند

همه کودکان از هر نژاد و یا ملیتی ممکن است دچار بیماری اوتیسم شوند، اما عواملی خاص که در ادامه می آیند می توانند خطر این بیماری را افزایش دهد، این عوامل شامل:

• جنسیت کودک – پسرها چهار تا پنج برابر بیشتر در خطر ابتلا به بیماری اوتیسم هستند.
• سابقه خانوادگی – در خانواده هایی که یک کودک مبتلا به اوتیسم وجود دارد، خطر اینکه کودکی دیگر با این بیماری داشته باشند بیشتر است. همچنین خیلی غیرمعمول نیست که پدر و مادر و یا سایر اقوام نزدیک کودک مبتلا به اوتیسم، در ارتباط با دیگران و … مشکلاتی داشته باشند.
• سایر اختلالات – کودکانی که بیماری خاصی دارند بیشتر از کودکان سالم در خطر ابتلا به بیماری اوتیسم هستند.
• سن والدین – ممکن است بین سن والدین و ابتلای کودک به اوتیسم رابطه ای وجود داشته باشد. اعتقاد بر این است که فرزندان والدین بزرگسال بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به این بیماری هستند. بااینحال تحقیقات بیشتری در این رابطه مورد نیاز است.

نحوه درمان اوتیسم

هرچند درمان کاملی برای بیماری اوتیسم وجود ندارد، ترکیبی از درمان های خانگی و مدرسه‌ای می تواند به درمان این بیماری کمک نماید. هدف درمان افزایش عملکرد کودک با کاهش شدت بیماری می باشد. پزشک کودکتان بسته به مشکل و شدت آن یکی از درمان های زیر و یا ترکیبی از آنها را پیشنهاد می کند.

• درمان های رفتاری و ارتباطی
• درمان های آموزش
• درمان های خانوادگی
• درمان دارویی

کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به بیماری های دیگر ناشی از اوتیسم همچون بیماری صرع، اختلالات خواب و مشکلات معده باشند و باید در کنار درمان اوتیسم به درمان این بیماری ها هم پرداخت.

پیشگیری از اوتیسم

هنوز هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلای کودک به اوتیسم یافت نشده است. با اینحال با درمان بموقع بیماری بهبود یافته و مهارت های اجتماعی و کلامی کودک ارتقا پیدا می کند. اگر کودک شما مبتلا به اوتیسم است با مراجعه به مشاوران و متخصصان برای آشنایی با راههای مختلف بهبود کودک، به کودکتان کمک نمایید. درمان بموقع برای کودک مفید بوده، زندگی را برای او آسان تر کرده و از افزایش شدت بیماری اوتیسم پیشگیری می نماید.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

دلایل سرماخوردگی‌های مکرر در کودکان

یک متخصص گوش و حلق و بینی با اشاره به اینکه گوش‌‌درد از شایع‌ترین علائم ابتلا کودکان به سرماخوردگی است، گفت: کودکان زمان زیادی را با یکدیگر می‌گذرانند و در بسیاری از موارد در شستن دست‌های خود دقت نمی‌کنند، به همین علت سریع‌تر از دیگران به سرماخوردگی مبتلا می‌شوند.

دکتر ابراهیم رزم‌پا با اشاره به اینکه احتمال ابتلا کودکان به سرماخوردگی در سنین پیش از مدرسه بیشتر است، گفت: این کودکان اغلب سالانه ۵ تا ۹ نوبت سرما می‌خورند. این مشکل در کودکانی که به مهد کودک می‌روند شایع‌تر است.

وی با تاکید به اینکه در صورت ابتلا افراد به تب شدید، تعریق، تب و سرفه احتمال ابتلا به ذات‌الریه نیز وجود دارد، خاطرنشان کرد: تهوع، درد شکم، خواب آلودگی غیر معمول، سر درد شدید، اشکال در تنفس، گریه مداوم و درد گوش که ناشی از نفوذ باکتری‌ها به فضای گوش میانی است، شایع ترین نشانه ابتلا به سرما خوردگی در کودکان است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: کمتر بودن مقاومت کودکان نسبت به بزرگسالان موجب ابتلای بیشتر آن‌ها به سرماخوردگی می‌شود، اما دستگاه ایمنی نابالغ تنها علت این آسیب پذیری کودکان به سرماخوردگی نیست، بلکه کودکان زمان زیادی را با یکدیگر هستند و در بسیاری از موارد در شستن دست‌های خود دقت نمی‌کنند به همین علت سریع‌تر از دیگران به سرما خوردگی مبتلا می‌شوند.

رزم‌پا با تاکید به اینکه گوش درد از مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری در کودکانی که در سن پایین قرار دارند است، اظهار کرد: این کودکان به علت اینکه نمی‌توانند حرف بزنند ناراحتی‌شان را با گریه کردن یا کشیدن گوش نشان می‌دهند و مراجعه زودهنگام آنها به پزشک الزامی است.

این فلوشیپ جراحی سر و گردن یادآور شد: افزایش سن منجر به تقویت سیستم ایمنی در بدن نسبت به بسیاری از ویروس‌های عامل سرماخوردگی می‌شود، بنابراین با افزایش سن احتمال ابتلا به سرماخوردگی نسبت به دوران کودکی کاهش می‌یابد.

وی درخصوص زمان مراجعه به پزشک هنگام ابتلا به سرماخوردگی تصریح کرد: سرماخوردگی به طور معمول کمتر از یک هفته بهبود می‌یابد، اما اگر فرد دچار تب ۳۹ درجه باشد و احساس کند که علائم بیماری در حال افزایش است باید به پزشک مراجعه کند.

این متخصص گوش، گلو و بینی در پایان تب بالا، درد و ضعف را از نشانه‌های بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا دانست و اظهار کرد: برای درمان آنفلوانزا از یک داروی ضد ویروسی استفاده می‌شود اما این دارو باید طی ۴۸ ساعت پس از شروع اولین علائم تجویز شود.

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه

افزایش قدرت حافظه و یادگیری کودکان با ورزش های هوازی

قدرت حافظه و یادگیری کودکان با ورزش های هوازی افزایش می یابد

بخش خاکستری مغز، مسئول فعالیت های شناختی نظیر حافظه و یادگیری است. اما این نخستین بار است که رابطه آمادگی جسمانی هوازی با بخش سفید مغز کودکان مورد ارزیابی قرار گرفته است.

این تیم پژوهشی از شیوه «تصویربرداری DTI برای بررسی بخش سفیدرنگ مغز این کودکان استفاده کردند. در این شیوه میزان پخش شدن آب در بافت های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. هر قدر میزان پخش شدن آب کمتر باشد، بافت مذکور دارای فیبر بیشتری بوده و فشرده تر است که البته مطلوب تر شمرده می شود.

پژوهشگران به بررسی رابطه عوامل مختلفی نظیر وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده، زمان بلوغ و نیز بررسی وجود ناتوانایی های یادگیری و یا بیش فعالی با وضعیت قشر سفید مغز آنها پرداختند.

این تیم پژوهشی در حال حاضر در دومین سال از یک پژوهش پنج ساله است تا مشخص شود که شروع یک ورزش هوازی جدید توسط کودکان تا چه حدی می تواند موجب تاثیر مثبت بر روی قشر سفید مغز آنها شود.

مطالعات پیش از این نشان داده بود که فعالیت های کوتاه مدت و بلندمدت، بر سلامت مغز و توانایی های شناختی کودکان تاثیر می گذارد. این یافته جدید در واقع بر شواهد قبلی مبنی بر تاثیر مثبت ورزش و تحرک جسمی بر سلامت مغز می افزاید.

ورزش توانایی کودکان را در حل مسائل ریاضی افزایش می‌دهد

ورزش توانایی کودکان را در حل مسائل ریاضی افزایش می‌دهد
همچنین مطالعات نشان داده است که کودکان 9 تا 10 ساله ای که آمادگی هوازی بیشتری دارند قسمت خاکستری مغزشان باریک‌تر است. باریک‌تر بودن قسمت خاکستری مغز باعث افزایش توانایی ریاضی در افراد می‌شود.

در کودکان پروسه باریک شدن قسمت خاکستری مغز به صورت طبیعی انجام می‌شود. ورزش این پروسه را بهبود می‌بخشد.

مدیر این تحقیقات می‌گوید: باریک شدن قسمت خاکستری مغز یک روند طبیعی رشد است و به دلیل شکل‌گیری مغز اتفاق می‌افتد. تئوری که این پدیده را توجیه می‌کند می‌گوید که قسمت خاکستری مغز باریک می‌شود تا ارتباطات غیر ضروری از بین برود و ارتباطات مفید مغزی قوی‌تر شود.

مطالعات گذشته نشان داده است که باریک شدن قسمت خاکستری مغز با افزایش قدرت استدلال و مهارت‌های فکری همراه است. ما برای اولین بار نشان دادیم که آمادگی هوازی می‌تواند در باریک شدن قسمت خاکستری مغز نقش داشته باشد. در واقع ما دریافتیم که کودکان 9 تا 10 ساله ای که آمادگی هوازی بیشتری دارند، ضخامت قسمت خاکستری مغزشان کمتر است.

در این مطالعات 48 کودک مورد بررسی قرار گرفتند. از همه این افراد تستی برای اندازه‌گیری آمادگی هوازی گرفته شد. نیمی از این کودکان 70 درصد یا بیشتر آمادگی هوازی داشتند و نیمی از این کودکان 30 درصد یا کمتر آمادگی هوازی داشتند. محققان با کمک MRI از مغز این کودکان عکس برداری کردند و توانایی ریاضی آنها را سنجیدند.

محققان به اختلاف بین توانایی ریاضی و ساختار مغزی این کودکان پی بردند. به طور کلی باریک تر بودن قسمت خاکستری مغز با کارایی بهتر ریاضی همراه است.

مدیر این تحقیقات افزود: در بعضی مدارس از میزان ساعت‌های ورزش گرفته می‌شود و این زمان صرف درس‌های دیگری می‌شود. به همین ترتیب میزان بی‌تحرکی کودکان افزایش می یابد. ما نیاز داریم تا میزان فعالیت فیزیکی کودکان را افزایش دهیم. مدارس بهترین مکان برای افزایش انگیزه ورزشی کودکان هستند.

چگونه ترس از آمپول را در کودکان کاهش دهیم؟

اگر شما درباره آمپول و واکسن بیش از حد صحبت کنید کودکتان را مضطرب خواهید کرد

آیا فرزند شما از آمپول زدن می‌ترسد؟ بهتر است اضطراب کودک‌تان را تا زمان ملاقات بعدی با پزشک کاهش دهید. تزریق واکسن به محافظت کودک در برابر بیماری‌های مختلف کمک می‌کند اما بدون شک این کار درد دارد. جای تعجب نیست که بیشتر کودکان از آمپول می‌ترسند اما در اغلب موارد مجبورند این کار را انجام دهند. در حقیقت بسیاری از کودکان تا ۴ سالگی بیش از ۲۰ تزریق واکسن انجام خواهند داد. بد نیست با برخی از نکاتی که می‌تواند این ترس را در کودک کم کند، آشنا شوید.

حقیقت را بگویید
اگر کودک از شما می‌پرسد که « قراره بریم آمپول بزنیم؟»  طفره نروید و انکار هم نکنید. به او اطمینان دهید واکسن قرار است از او در برابر بیماری‌ها محافظت کند و توضیح دهید که این کار نوعی تنبیه نیست. همچنین نباید به او بگویید که آمپول درد ندارد چون در این صورت کودک می‌فهمد که شما به او دروغ می‌گویید و اعتمادش را نسبت به شما از دست می‌دهد. در عوض ساده و صادقانه بگویید « بله، درد دارد اما فقط برای چند ثانیه.» اما همه اینها را خوشحال و با لبخند برایش توضیح دهید.

جزئیات را لو ندهید
بهتر است جزئیات زیادی درباره نحوه آمپول به فرزندتان نگویید. اگر همه چیز را خیلی زود بگویید کل هفته او را از بین خواهید برد و تا زمان ملاقات نگران خواهد شد. در عوض درباره آمپول تا زمانی که سوال نکرده‌ توضیح ندهید. اگر پرسید و شما می‌دانستید که در این ملاقات با پزشک قرار نیست تزریقی داشته باشد، باید به او توضیح دهید. اما اگر نمی‌دانید بهتر است بگویید  این امکان وجود دارد آمپول لازم داشته باشی اما معلوم نیست. در اینجا مبهم بودن جواب بهتر است. اگر شما درباره آمپول و واکسن بیش از حد صحبت کنید او را مضطرب خواهید کرد.

از درد جسمی پیشگیری کنید
برخی متخصصان استفاده از کرم بی‌حس کننده حدود ۲۰ دقیقه قبل از تزریق را برای بی‌حس کردن پوست توصیه می‌کنند. در طول واکسیناسیون هم سعی کنید حواس کودک را پرت کنید، دستش را بگیرید، شکلک دربیاورید، جوک یا داستان تعریف کنید یا شعر مورد علاقه‌اش را برایش بخوانید.

زمان مداخله را بدانید
اگر فرزندتان دچار حمله و تشنج می‌شود بهتر است شما عقب بایستید و اجازه دهید دکتر و پرستار وارد عمل شوند. برخی کودکان گاهی اوقات با دیدن توجه والدینشان بیش از حد واکنش نشان می‌دهند. اگر فرزندتان اوقات تلخی میکند بهتر است از اتاق بیرون بروید یا در گوشه‌ای بایستید و با کودک ارتباط چشمی برقرار کنید تا او حمایت شما را دریافت کند.

امداد فوری ارائه کنید
پس از واکسیناسیون چند دقیقه کودک را روی پای‌تان بنشانید تا مطمئن شوید سرگیجه ندارد. بعد از آن محل تزریق را مالش دهید تا درد کاهش یابد. می‌توانید از کیسه آب یخ برای مدت ۱۰ دقیقه استفاده کنید.

جایزه یادتان نرود
گاهی اوقات حتی یک انگیزه کوچک هم می‌تواند به کاهش درد کمک کند. رفتار خاص شما در برابر کار شجاعانه و مثبتی که او انجام داده می‌تواند راه را برای ملاقات‌ها و واکسن‌های بعدی هموار کند. کافی است او را به یک بستنی یا پارک دعوت کنید.